Kenmerken Paarse Waardesysteem
Op deze pagina treft u puntsgewijs de belangrijkste kenmerken aan van het Paarse waardesysteem. Klik op een onderwerp om de onderliggende tekst zichtbaar te maken.
De afbeelding rechts is een voorbeeld van een organisatievorm passend bij het Paarse waardesysteem.
Wat is de essentie van het Paarse Waardesysteem?
Kernwaarden:
Animistisch, De Stam, Magisch
Paradigma:
Geborgenheid; “We zijn veilig”
Wereldbeeld:
De wereld is mysterieus, beangstigend en beheerst door natuurgeesten die bevredigd en behaagd moeten worden
Levensmotto:
“Ik offer mezelf op in het belang van de groep en de existentiële realiteit”
Levensthema:
Veiligstellen voortbestaan van de familie
Levensinstelling:
Zoeken naar harmonie en veiligheid in een mysterieuze wereld binnen de gemeenschap van de familie/stam
Wat is de oorsprong van het Paarse Waardesysteem?
Periode:
40.000 jaar geleden (bij homo sapiens)
Plaats:
Subtropische gebieden
Grondleggers:
Homo ergaster (1,9 miljoen jaar geleden)
Als reactie op:
Natuurlijk samenklitten van mensen om te overleven, waarbij automatische gedragsregels ontstonden en onuitgesproken omgangsvormen om de structuur en leiderschap in te richten en veiligheid te bieden voor de stam.
Wat ontwikkelt zich in de mens bij activering van het Paarse waardesysteem?
Associatieve vermogens, verbeeldingsvermogen, spraakvermogen, sociale omgangsvormen
Wat zijn kenmerken van de historische ontwikkeling van het Paarse waardesysteem?
Energiebronnen:
Vuur, hout
Hoogtepunten:
Vreedzaam naast elkaar levende familiegemeenschappen
Dieptepunten:
Incestueuze en beknellende familieverbanden
Economie:
Delen met familieleden van voedsel en gebruiksvoorwerpen
Religie:
Gunstig stemmen van natuurgeesten en gestorven voorouders, bijgeloof
Cultuurthema:
Rites, rituelen, tradities, verhalen, symbolen en magische voorstellingen
Kunststromingen:
Prehistorische kunst
Leiders:
Vaste familierollen, vader, hoofd van de familie
Uitvinding:
Religieuze voorwerpen (totempalen), vele gebruiksvoorwerpen gemaakt van vuursteen (pijlpunten, handbijlen), van hout (kano’s, speren en pijl en boog), van huiden (kleding, schoeisel, hutten), van klei (potten)
Vernieuwing:
Religie, kunst, cultuur, begraven/verbranden van gestorvenen, verzorgen van gehandicapten, gebruik van zout
Wat zijn manifestaties van Paars als het dominante waardesysteem in onze leefomgeving?
Leefgemeenschapsvormen:
Leven in stamverband, families en hechte gemeenschappen
Leefgemeenschappen:
Communitaire familieverbanden in Polynesië, Papoea Nieuw Guinea, Amazone gebied en sub-Sahara Afrika
In Nederland:
Roma en Sinti
Stromingen/invloeden:
Gezin als hoeksteen van de samenleving, wij Nederlanders, koningshuis, folklore
Wat zijn de algemene kenmerken van het Paarse waardesysteem?
- Magisch, bijgelovig, onvoorwaardelijke acceptatie familieleden
- Bloedverwantschap staat centraal
- Trouw aan ouderen en voorvaderen
- Binnen de stam heerst een natuurlijke ordening
- Leden bereid tot opoffering
- Wij vs. zij gevoel
- Behagen van, en communiceren met, mystieke geesten
- Bijgeloof en uitgaan van voortekenen
- Existentiële identiteit (“hier doen we het voor”)
- Emotionele binding (familiegevoel) mens en organisatie
- Zorgt voor veiligheid en vertrouwen
- Stimuleert gevoelsmatig en intuïtief denken & handelen
Hoe herken je de aanwezigheid van Paars?
Op kantoor bijvoorbeeld aan de samenhang tussen mensen, de hoeveelheid foto’s en eigen spulletjes op bureaus; gesprekken met gesloten deuren (afzondering van groepjes) en bij het koffieapparaat; traditiegebruik en de toepassing van rituelen. Sterk wij-gevoel waarbij mensen wat afwachtend zijn, minder snel op de voorgrond treden. De leider treedt op natuurlijke wijze op de voorgrond.
Hoe herken je de afwezigheid van Paars?
Gebrek aan verbinding, geen gedeelde waardenset, snel wisselende samenstellingen en vrijheid om te gaan en staan, zonder emotionele binding en consequentie. Geen rituelen en historie om op terug te vallen. Weinig erkenning voor de natuurlijke orde m.b.t. rollen. In organisaties kan het op de werkvloer “koud” en “kil” zijn.
Hoe ga je om met het Paarse waardesysteem?
Verbinden op persoonlijk niveau vanuit gezamenlijke waarden en normen (Wij). Nederig opstellen. refereren aan tradities en gebeurtenissen uit het verleden. Zoek naar de ongeschreven regels: deze zijn leidend in alles wat er gebeurt. Heb respect voor de natuurlijke gang van zaken (“zo doen wij de dingen nu eenmaal”).
Wat zijn motiverende prikkels voor het Paarse waardesysteem?
Organiseren in Tribe-space: activiteiten doen die binding creëren zonder zakelijk belang.
Tradities bouwen, rituelen installeren en onderhouden. Eren van voorouders, oprichters, e.d. Aandacht schenken aan familie (persoonlijk) gerelateerde zaken bij collega’s. Verhalen over vroeger.
Wat zijn demotiverende prikkels voor het Paarse waardesysteem?
Alles willen veranderen, voorbij gaan aan de gevestigde orde en geen respect voor het verleden tonen; niet de lijn en de traditie benutten.
Wat zijn gezonde manifestaties van het Paarse Waardesysteem?
Rust. Ongekunsteld. Geaard. Veilig. Discreet. Gevoelvol. Creëert vertrouwen.
Relationele band op basis van wat je meegemaakt hebt die vertrouwen geeft voor de toekomst. Helder diep gevoel voor wie wij zijn en wat er te doen is.
Wat zijn ongezonde manifestaties van het Paarse Waardesysteem?
Gesloten. Ontwijkend. Angstig. Behoudend. Samenhangen, -scholen, -klitten en roddelen. Alles binnen de eigen deuren en gemeenschap houden. Ons kent ons mentaliteit uitspelen ten koste van de organisatie of het systeem. Beschermen van heilige huisjes. Continu wij vs. zij gevoel creëren.
Welke vooroordelen kunnen andere waardesystemen hebben als ze kijken naar het Paarse waardesysteem?
- Rood kan Paars zien als beklemmend, afhankelijk en zwak. Paars wil niets veranderen en alles houden zoals het was en maakt zich van nature ondergeschikt aan de leider (“pater familias”).
- Blauw kan Paars zien als onsamenhangend en te emotioneel. Paars gaat uit van zinloze rituelen, onbegrepen magie en heeft een gebrek aan organisatie.
- Oranje kan Paars zien als familieziek en niet van deze tijd. Paars kent geen persoonlijke eigenheid en presteert onvoldoende.
- Groen kan Paars zien als ouderwets en primitief. Paars is ook uitsluitend omdat het continu in wij vs. zij belandt.
- Geel kan Paars zien als vastgezet, onbeweeglijk en niet bereid tot acceptatie van nieuwe ideeën.
Wat zijn Leiderschapskenmerken vanuit het Paarse Waardesysteem?
- Bedding en veiligheid bieden. Kan mensen binden en hechte verbanden creëren.
- Ervoor zorgen dat ‘bij deze organisatie/afdeling/team horen’ iets voorstelt.
- Erkennen van, en gevoel hebben voor, tradities en historische waarden.
- In staat zijn om een sterke committment te creëren en mensen het gevoel te geven met elkaar voor “een heilige missie” te gaan.
Wat zijn passende interventies als je te maken hebt met individuen of groepen die gecentreerd zijn in het Paarse waardesysteem?
Samenwerken
Samenwerking moet bijna organisch verlopen. De ordening in het team is natuurlijk. Een ieder vervult een rol die van nature bij hem/haar past. Teamleden horen elkaar zo goed aan te voelen dat er vrijwel geen woorden nodig zijn om samen te werken.
Vertrouwen kweken
Stel je nederig op. Heb eerbied voor wat er is en geweest is. De aandacht richten op de emotionele (persoonlijke en/of familiaire) binding met mensen. Stel “wij” voor “ik” en laat zien dat je bereid bent jezelf op te offeren voor het groepsbelang.
Confronteren
Door te zeggen wat er te zeggen is, onomwonden, zonder strategie of bijbedoeling. Confronteer in relatie tot wat het betekent voor de (veiligheid en voortbestaan) van de groep. Het gebruiken van een door de groep (op familiaire basis) geaccepteerde “Ouder-figuur” is behulpzaam om vertrouwen en veiligheid te kweken. In dit kader is het altijd raadzaam om de natuurlijke leiders van de groep in te zetten. Let op: Paars heeft de neiging om confrontaties te vermijden, zeker als ze het groepsbelang ondermijnen. Wees er bewust van dat confrontaties vaak in de persoonlijke sfeer zullen plaatsvinden (zoals dat in families ook gebeurt): door appreciërend op persoonlijke titel te confronteren kunnen doorbraken worden bereikt.
- Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens
- Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
- In tijden van nood leert men zijn vrienden kennen
- Echte vrienden zijn vrienden die alles van je weten en toch van je houden
- Haastige spoed is zelden goed
- Spreken is zilver, zwijgen is goud
- Oost west thuis best
- Eigen haard is goud waard
- Het bloed kruipt waar het niet gaan kan
- ‘s Lands wijs, ‘s lands eer
