Kenmerken Blauwe Waardesysteem
Op deze pagina treft u puntsgewijs de belangrijkste kenmerken aan van het Blauwe waardesysteem. Klik op een onderwerp om de onderliggende tekst zichtbaar te maken.
De afbeelding rechts is een voorbeeld van een organisatievorm passend bij het Blauwe waardesysteem.
Wat is de essentie van het Blauwe Waardesysteem?
Kernwaarden:
Absolutistisch, Heilig, Zinvol
Paradigma:
Orde, we zijn gered
Wereldbeeld:
De wereld is ordelijk, doelbewust en onderworpen aan heilige (Goddelijke) wetten waarin het kwaad wordt gestraft en de “juiste” manier van leven wordt beloond
Levensmotto:
“Ik offer mezelf op om daar later de vruchten van te plukken”
Levensthema:
Betekenis en doel in het leven ontdekken en het zoeken naar orde, zekerheid en stabiliteit
Levensinstelling:
Leven volgens dé leer en dé waarheid en het dienen van de leer en het gezag met het oog op een latere beloning
Wat is de oorsprong van het Blauwe Waardesysteem?
Periode:
10.000 jaar geleden (opkomst landbouw)
Plaats:
Irak: Eufraat en Tigres
Grondleggers:
Kleine gemeenschappen uit de Neolitische cultuur
Als reactie op:
Onbetrouwbaarheid, onrechtvaardigheid en willekeur van rode overheersing. gevaar voor het leven van onvoorspelbaarheid van ongebreidelde macht en recht van de sterkste; te stellen grenzen en inzicht dat gemaakte afspraken minder problemen opleveren dan oorlogen
Wat ontwikkelt zich in de mens bij activering van het Blauwe waardesysteem?
Causale denkvermogen, moraliteitsbesef, geweten en schuldgevoel, rechtvaardigheids- en verantwoordelijkheidsgevoel, zelfbeheersing, discipline
Wat zijn kenmerken van de historische ontwikkeling van het Blauwe waardesysteem?
Energiebronnen:
Lastdieren, hout en turf, wind- en waterenergie (molens, zeilschepen)
Hoogtepunten:
Feodale Middeleeuwen, opkomst steden, vorming van naties
Dieptepunten:
Kruistochten, inquisitie, absolutisme, imperialisme, religieus terrorisme
Economie:
Feodaal systeem drijvend op landbouw en veeteelt
Religie:
Bekeren tot geïnstitutionaliseerde godsdiensten
Cultuurthema:
Devotie en verering van God, uiten van vaderslandsliefde
Kunststromingen:
Byzantijnse kunst, Gothiek, Barok, Rococo
Leiders:
Patriarch, paus, monarch, regent
Uitvinding:
Landbouw en veeteelt, schrift, geld, wet, bouwkunde, irrigatie, weg- en waterbouw, zeilscheepvaart
Vernieuwing:
Instituten (staat, kerk, leger, rechtspraak), ambachten, standenmaatschappij
Hoe manifesteert het Blauwe waardesysteem zich in onze leefomgeving?
Leefgemeenschapsvormen:
Steden, natiestaat, standen, religieus-maatschappelijke zuilen
Leefgemeenschappen:
Saoudi Arabië, Iran, kastensysteem India, orthodox Israel, puriteins Amerika (‘New Born Christians’), religieuze sekten
In Nederland:
Streng kerkelijke groeperingen, traditionele moslims, traditionele burgerij, conservatief liberalen, aristocratie, adel, communistische groeperingen, SGP
Stromingen/invloeden:
Vakbonden, pensioenvoorzieningen, rechtssysteem, overheid
Wat zijn de algemene kenmerken van het Blauwe waardesysteem?
- Waarden en normen, discipline, orde en regelmaat, plichtsbesef, eergevoel, schuldgevoel
- Wij versus Zij-denken
- Zoeken naar betekenis, orde, regelmaat en zekerheid
- Zelfbeheersing, discipline en loyaliteit aan de leer, de regels
- Absoluut, letterlijk en definitief
- Moraliteit
- Hiërarchisch, gehoorzaam en opofferingsgezind
- Controle en autoriteitsstructuur
- Gehoorzaamheid op basis van plichtsbesef en schuldgevoel
- Organiseren, ordenen, concretiseren en structureren
- Zorgt voor betrouwbaarheid, loyaliteit en rechtvaardigheid
- Waardeert inzet en verantwoordelijkheid en toont discipline
- Hecht waarde aan regels, rechten en plichten
Hoe herken je de aanwezigheid van Blauw?
Blauw herken je aan de structuur en de regels; de vorm van het speelveld is onderwerp van gesprek en in mindere mate het spel zelf. Als het over het spel gaat, gaat het over de spelregels (ook weer de vorm) maar niet zozeer over de inhoud.
Hoe herken je de afwezigheid van Blauw?
Chaotisch, geen vaste regels. gebrek aan afspraken en veel ad hoc acties, veel koerswijzigingen vanuit omgevingsverandering, emotionele betrokkenheid en het uitleven ervan. Dingen wel starten maar niet afmaken.
Hoe ga je om met het Blauwe waardesysteem?
- Gesprek over dat wat goed gaat en dat wat nog beter kan (100% kwaliteit)
- Betrouwbaarheid; afspraken nakomen, op tijd zijn (liefst 5 minuten te vroeg)
Wat zijn motiverende prikkels voor het Blauwe waardesysteem?
- Afspraken SMART maken
- Helderheid geven over structuur en proces
- Plan, Do, Check , Act ook daadwerkelijk uitvoeren.
- Zeggen wat je doet en doen wat je zegt
Wat zijn demotiverende prikkels voor het Blauwe waardesysteem?
Je niet aan de regels houden, afspraken niet concreet maken en afhechten met faciliteren of sanctioneren, veranderen om het veranderen, resultaten voorop stellen in plaats van de inhoud en kwaliteit van inzet.
Wat zijn gezonde manifestaties van het Blauwe Waardesysteem?
- Concreet, zorgvuldig, betrouwbaar, recht door zee, fair, zonder verrassingen
- Gestructureerd werken, ondersteunend aan dat wat nodig is
- Heldere lijnen, gericht op zekerheid en veiligheid van werken
- Duidelijk besluitvorming, zonder ruis en met heldere verwachtingen, SMART gemaakt
Wat zijn ongezonde manifestaties van het Blauwe Waardesysteem?
- Hard, streng. Polariserend. Star, inflexibel. Veroordelend. Kil. Op alle slakken zout.
- Doorgeschoten bureaucratie (‘paarse krokodil formulieren’)
- Regels om de regels
- Continu streven naar perfectie ook als oplossingen al werkbaar zijn
Welke vooroordelen kunnen andere waardesystemen hebben als ze kijken naar het Blauwe waardesysteem?
- Paars kan Blauw zien als afstandelijk, onpersoonlijk en zielloos. geen gevoel voor waarde en samenhang; slechts regels en structuur
- Rood kan Blauw zien als initiatiefloos, verschuilen achter regels, traag, niet duidelijk to the point, veel te veel op het proces en de planning
- Oranje kan Blauw zien als ambitieloos, verschuilend achter het systeem, niet praktisch, pragmatisch, onbeweeglijk en inflexibel
- Groen kan Blauw zien als een onpersoonlijk collectief, niet lerend maar vasthoudend aan dat wat afgesproken is, prioriteit stellend op de Zaak en niet op de Mens
- Geel kan Blauw zien als langzaam, verzuild/gefragmenteerd systeem, waarbij het geheel uit het oog verloren is en het systeem zichzelf in stand houdt
Wat zijn Leiderschapskenmerken vanuit het Blauwe Waardesysteem?
- Orde en zekerheid creëren. Helderheid geven over kaders en wat mensen kunnen verwachten. Transparantie over keuzes die worden gemaakt.
- Toewijding, verantwoordelijkheid, zorgvuldigheid. Het goede voorbeeld geven.
- De uitgezette lijnen duidelijk en gestructureerd vormgeven in: tijdpad, te volgen stappen, ijkpunten en evaluatiemomenten. Volhardend, maakt dingen echt af.
- Betrouwbaar en voorspelbaar zijn. En: degelijk en stabiel.
- Aanspreken, consequent zijn, afspreken, toetsen, consequenties verbinden aan afspraken.
Wat zijn passende interventies als je te maken hebt met individuen of groepen die gecentreerd zijn in het Blauwe waardesysteem?
Samenwerken
Samenwerking vraagt een goede taakverdeling en een goed werkproces. Als iedereen doet wat afgesproken is en waar hij voor verantwoordelijk is, met de beste intentie, dan gaat het goed. Samenwerken doen we voor maximale kwaliteit.
Vertrouwen kweken
Criteria: Ben je betrouwbaar, kom je je afspraken na
Confronteren
Onpersoonlijk op basis van de gemaakte afspraken en regels. gaat over de zaak en niet over de mens, op basis van de regels en de leer als uitgangspunt en waarheid.
- Wat gij niet wilt dat u geschiedt – doet dat ook een ander niet
- De daad bij het woord voegen
- Wie het kleine niet eert is het grote niet weerd
- De aanhouder wint
- Practice what you preach
- Praatjes vullen geen gaatjes
- Eerlijk duurt het langst
- Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg
- Schoenmaker, hou je bij je leest
- Een man een man, een woord een woord
- Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in
- Bezint eer gij begint
- Belofte maakt schuld
- Niet over een nacht ijs gaan / beslagen ten ijs komen
- De huid niet verkopen voordat de beer geschoten is
- Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen
