Kenmerken Gele Waardesysteem
Op deze pagina treft u puntsgewijs de belangrijkste kenmerken aan van het Gele waardesysteem. Klik op een onderwerp om de onderliggende tekst zichtbaar te maken.
De afbeelding rechts is een voorbeeld van een organisatievorm passend bij het Gele waardesysteem.
Wat is de essentie van het Gele Waardesysteem?
Kernwaarden:
Systemisch, integraal, emergent
Paradigma:
Synergie: “Ik leer”
Wereldbeeld:
De wereld is een complex, zelf-organiserend natuurlijk systeem, dat integrale oplossingen vereist.
Levensmotto:
“Ik zet mezelf neer, maar niet ten koste van anderen.”
Levensthema:
Effectieve actie ten goede van het geheel.
Levensinstelling:
Ik zoek vrijheid en omarm (integrale) ruimte en complexiteit.
Wat is de oorsprong van het Gele Waardesysteem?
Periode:
50 jaar geleden
Plaats:
Westerse wereld
Grondleggers:
Systeemdenkers en holisten zoals bijv. Einstein, Bohm, Wilber en Graves.
Als reactie op:
Vanuit Groen kan er op een gegeven moment frustratie ontstaan omdat de complexe problemen waarmee de mens en de mensheid wordt geconfronteerd niet alleen met consensus en mensgericht denken en leven kunnen worden opgelost. Bovendien kost het groepsgerichte proces in Groen veel tijd en energie dat veel nuttiger besteed kan worden. De behoeft om zichzelf en de wereld een stap verder te helpen zorgt ervoor dat mensen zich van de groep af gaan scheiden en zelfstandig en in vrijheid hun eigen unieke bijdrage gaan leveren. Dit doet men door verschillende bestaande ideëen, theorieën en modellen bij elkaar te brengen en daar nieuwe verbanden uit te halen. De wereld wordt daardoor gezien als een integraal geheel, waarin de waarde van alle waardesystemen wordt erkend, maar waarin sommige waarden en manifestaties passender en werkbaarder zijn dan anderen. Men is vrij van angst en niet meer bang voor de natuur, de baas en de ander en men doet gewoon wat iemand heeft te doen. Het besef onvouwt zich dat het leven gewoon leven is en dat het een integraal onderdeel is van een groot en uitgestrekt universum waarin we als mens maar een klein radartje zijn.
Wat ontwikkelt zich in de mens bij activering van het Gele waardesysteem?
Authenticiteit, systemisch (“en-en”) denken, vaardigheden ontwikkelen om zichzelf als instrument voor het grotere geheel in te zetten en toegang tot vrij (eenheids)bewustzijn
Wat zijn kenmerken van de historische ontwikkeling van het Gele waardesysteem?
Energiebronnen:
Integratie van energievormen: zonne- en windenergie, biomassa, kernenergie en warmtekracht. Alles wat verantwoord kan in het grotere geheel op dit moment.
Economie:
Nieuwe netwerken, nieuwe werkvormen, innovatieve producten met inbegrip van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Religie:
Integratie van wetenschap, religie en persoonlijke spirituele ontwikkeling.
Cultuurthema:
Expressie van het zelf in de natuurlijke systemen en de veelvoud aan realiteiten tussen chaos en orde.
Kunststromingen:
Integral art
Leiders:
Innovator, verbinder, overbrugger en visionair.
Uitvinding:
Systeemdenken, systeemtheorie en quantum mechanica.
Vernieuwing:
Symbiotische mens en synthetisch leven.
Wat zijn manifestaties van Geel als dominante waardesysteem in onze leefomgeving?
Leefgemeenschapsvormen:
Projecten waarin de economische, duurzame, menselijke, spirituele en planetaire dimensies van leven, wonen en werken geïntegreerd worden met elkaar.
Wat zijn de algemene kenmerken van het Gele waardesysteem?
- Overkoepelende visie op levende systemen
- Het leven zien als een chaotisch organisme, waarbij verandering de norm is en waarin onzekerheid een acceptabele staat van leven is
- Integratieve structuren en evolutionaire stromen
- Behoefte om natuurlijke leefomgevingen te ontwikkelen die menselijke evolutie staps- en fasegewijs kunnen ondersteunen
- Integratie van hoofd, hart en onderbuik
- Gericht op proces én inhoud
- Kan zich vrij bewegen in verschillende waardesystemen
- Verandering is de norm: emergent en lange termijn denken
- “Acupunctuur-interventies”: kleine prikjes, grote impact
- Persoonlijke vrijheid zonder anderen of de natuur schade te doen
- Denkt en handelt vanuit innerlijk geleide kern
Hoe herken je de aanwezigheid van Geel?
Geel herken je aan de grote hoeveelheid verbanden en ideeën en de hoge mate van complexiteit die ingebracht worden. Geel vertrekt vanuit een overkoepelende visie op een systeem (op individueel, groeps, organisatie-, land-, planetair en/of kosmisch niveau) en kijkt naar wat het systeem nodig heeft om te kunnen groeien en bloeien. Geel gaat daarbij voorbij aan persoonlijke en puur menselijk georiënteerde belangen. Geel kenmerkt zich ook door een enorme gedrevenheid en focus (men weet precies welke richting men op wil). Geel kan ver de toekomst in kijken, tegelijk de zaken dicht bij huis houden, maar ook het verleden integreren. Vaak heeft Geel visionaire en revolutionaire ideeën over de toekomst.
Hoe herken je de afwezigheid van Geel?
Er is een gebrek aan focus vanuit een groter plaatje. Men heeft geen overzicht en geen beeld van de toekomst. Men is niet in staat problemen van meerdere kanten te bekijken. Men is “bang” voor chaos en turbulentie. De energie “stroomt” niet en structuren en processen zijn er vooral om dingen in stand te houden. Er is weinig visie en de waan van de dag regeert.
Hoe ga je om met het Gele waardesysteem?
Bij Geel is vrijheid en verandering de norm. Vandaag is het wellicht in orde maar morgen moet alles anders. Geel wil de ruimte hebben om vrij te kunnen bewegen en te doen wat nodig is in het belang van iets groters. Geel kan met alle waardesystemen schakelen en wil weten “Hoe” het zit. Onderzoeksruimte bieden voor wat is en wat dit betekent is essentieel. Focus energie op het op zoek gaan naar de acupunctuur puntjes waar Nu belangrijk werk te doen is voor morgen.
Wat zijn motiverende prikkels voor het Gele waardesysteem?
Formuleren van een inspirerende overkoepelende visie/purpose die ten dienste staat van het werk (en/of de wereld) dat gedaan moet worden en waarmee mensen zich kunnen verbinden. Werk vanuit waarden in plaats van vanuit doelen. Richt de aandacht op zowel proces als inhoud. Maak ruimte om te brainstormen en te filosoferen over complexe vraagstukken.
Wat zijn demotiverende prikkels voor het Gele waardesysteem?
Geen visie of koers kennen. Niet flexibel meebewegen met veranderende omstandigheden. Hokjes denken. Alleen maar op inhoud of proces gaan zitten. Vastgezette structuren en geen ruimte bieden voor kennisontwikkeling, analyse en conceptualisering.
Wat zijn gezonde manifestaties van het Gele Waardesysteem?
Kritisch zijn en oordeelloos verwonderen en doorvragen. Goed in staat om hoofdlijnen van details te scheiden. Creatief en innovatief en komt steeds met nieuwe ideeën en nieuwe gedachtengangen. Kijkt naar de meest passende en werkbare methoden en gedragingen om strategieën te verwezenlijken en bouwt steeds voort op bestaande kennis en modellen.
Wat zijn ongezonde manifestaties van het Gele Waardesysteem?
Verzanden in complexe analyses. Luchtfietserij: het bedenken van prachtige futuristische oplossingen die niet pragmatisch zijn. Niets afmaken omdat er steeds iets nieuws is wat aandacht vraagt. Alles wordt bekritiseerd en complexer gemaakt i.p.v. alleen datgene wat er echt toe doet. Doordat het af en toe (in al zijn enthousiasme) vergeet verbinding te maken, kan het kil en afstandelijk overkomen.
Welke vooroordelen kunnen andere waardesystemen hebben als ze kijken naar het Gele waardesysteem?
- Paars vindt dat Geel weinig gevoel heeft voor traditie en onderlinge verhoudingen omdat het telkens alles en iedereen ter discussie stelt.
- Rood kan Geel zien als te veel getheoretiseer en te weinig actie. Luchtkastelen en droomvoorstellingen in plaats van gewoon doen.
- Blauw kan Geel zien als ongedisciplineerd, omdat het continu de regels en afspraken wil veranderen om een continu bewegend systeem te kunnen dienen. Geel besteedt volgens Blauw teveel tijd aan voor filosoferen en te weinig aan het maken van procesafspraken.
- Oranje kan Geel zien als complicerende factor in het bereiken van resultaten. Geel is voor Oranje teveel bezig met de zaken onnodig moeilijk maken en verbanden te zien waar die er volgens Oranje niet zijn. Geel is dan vooral niet pragmatisch.
- Groen kan Geel zien als koele individualisten. Volgens Groen zijn het einzelgangers, die te weinig betrokken zijn bij de groep, te veel op eigen houtje in beweging zijn en emotioneel vaak op afstand blijven.
Wat zijn Leiderschapskenmerken vanuit het Gele Waardesysteem?
- Zorg voor een heldere visie en purpose (zingevingsgerichte doelstelling).
- Wees een inspirerend baken voor je mensen.
- Laat zien dat je overzicht hebt en begrijpt hoe alles met elkaar verbonden is en alles op elkaar in haakt. Maak keuzes vanuit een grotere context.
- Focus de aandacht en de boodschap op het overstijgend doel van het systeem.
- In staat zijn om complexe zaken simpel te maken en deze te communiceren in begrijpbare taal.
- In staat zijn om hoofdlijnen van bijzaken te scheiden.
- Wees “gezond” kritisch, creatief, scherp en ruimdenkend.
Wat zijn passende interventies als je te maken hebt met individuen of groepen die gecentreerd zijn in het Gele waardesysteem?
Samenwerken
Samenwerken is voor Geel een spel van talenten, waarbij iedereen zijn/haar unieke bijdrage levert omdat het leuk, leerzaam en boeiend is. Gele samenwerking gaat uit van een integrale benadering van het probleem waarin alle aspecten en facetten van de casus op waarde worden geschat en worden meegenomen.
Vertrouwen kweken
Laat zien dat je mee kunt gaan in complexe manier van denken. Doordenk de zaken goed en stel kritische en leerbevorderende vragen. Hou continu het geheel in ogenschouw bij het bespreken en doorgronden van zaken. Verras de ander met verrijkende inzichten en het leggen van nieuwe verbanden.
Confronteren
Wees helder en kritisch op basis van een heldere analyse van het onderwerp cq. probleem. Geel ontvangt graag feedback omdat het daarvan kan leren. Laat het individu zelf het antwoord op de vragen bedenken en uitpuzzelen. Stel veel drijfveer gerichte vragen (waarom-vragen) en sluit uit aan op de unieke bijdrage die een ieder wil leveren.
- We kunnen onze problemen niet oplossen door hetzelfde soort denken dat we gebruikten om ze te creëren.
- Logica brengt je van A naar B. Verbeelding brengt je overal
- Er bestaan geen feiten alleen interpretaties
- Wijsheid is weten wat je niet weet
- Goede wijn behoeft geen krans
- Doe wel en zie niet om
- Van alle markten thuis zijn
- Als de nood het hoogst is, is de redding (de oplossing) nabij
- Als de maan vol is, schijnt zij overal
